Vooruit op hun tijdsgeest
Recent lazen we op een muzieksite dat later dit jaar het volledige oeuvre van The Blue Nile opnieuw op vinyl wordt uitgebracht in geremasterde versies. Het bericht leidde ten huize Camnio tot een klein vreugdesprongetje, want we hopen oprecht dat hun muziek een weg vindt naar een nieuw publiek. Het trio uit Glasgow is anno 2024 jammer genoeg wat in de unanimiteit verzeild geraakt. Dat heeft enerzijds te maken met het feit The Blue Nile tijdens hun hoogdagen in de jaren ’80 hun tijdsgeest ver vooruit waren. Anderzijds waren Paul Buchanan, Robert Bell en Paul Joseph Moore zulke perfectionisten dat hun productiviteit eerder aan de lage kant bleef en The Blue Nile’s oeuvre uiteindelijk amper vier albums en een handvol singles bevat in een carrière van iets meer dan twintig jaar. Door hun oog voor detail en die drang naar het perfecte geluid, onderscheidt The Blue Nile zich ook vandaag de dag nog aanzienlijk ten aanzien van de muzikale trends uit hun tijdsgeest, hoewel ze tot op heden nog iets te makkelijk in het hokje van de synthpop worden gestopt. Daarvoor is hun sound echter nets iets te vernuft en gelaagd opgebouwd en heeft de band steeds meer dan vele van hun tijdgenoten aandacht besteed aan songarrangementen. Naar aanleiding van de veertigste releaseverjaardag van hun klassiek geworden debuutalbum A Walk Across the Rooftops houden we hun carrière nog eens tegen het licht.
The Blue Nile wordt in 1981 opgericht door jeugdvrienden Paul Buchanan en Robert Bell, die samen opgroeiden in het Glasgow van de jaren ’60 en ’70 en later samen zouden studeren aan de University of Glasgow. Buchanan’s vader had er een korte carrière als semi-professioneel muzikant opzitten en diens muzikale apparatuur begint zoonlief te intrigeren vanaf zijn studentenjaren. Na het afronden van hun studies denken Buchanan en Bell een eerste keer serieus na over een carrière in de muziek, maar het is pas wanneer het duo in contact komt met Paul Joseph Moore, een elektronicastudent die in dezelfde buurt opgroeide als Buchanan, dat een muzikaal project echt vorm krijgt. Ze noemen zichzelf The Blue Nile (naar een boek van oorlogscorrespondent Alan Moorehead uit 1962) en gewapend met niets meer dan een synthesizer, een bas en een drumcomputer straten ze hun zoektocht naar optredens in de regio rond Glasgow. Ze richten eveneens hun eigen label Peppermint Records op en eind 1981 hebben ze genoeg geld ingezameld om hun debuutsingle I Love This Life op gelimiteerde exemplaren te releasen. Desondanks belandt een exemplaar op het bureau van Calum Malcom, ex-muzikant, geluidstechnicus en producer bij RSO Records. Malcom neemt de verantwoordelijkheid voor het verdelen van de single op zich, maar niet lang na de release gaat RSO failliet en verdwijnt hij uit circulatie. Rond diezelfde periode begint de band een handvol nieuwe, eigen nummers te schrijven met als doel een full debuutalbum op te nemen. In 1983 wordt de band benaderd door een medewerker van Linn Products, een fabrikant van hifi- apparatuur in Glasgow, die een aantal van hun demo’s had gehoord en graag wou samenwerken met de band. The Blue Nile ondertekent als eerste band bij het recent opgerichte Linn Records en zal doorheen de rest van het jaar de reeds opgenomen demo’s verder uitwerken in de Castlesound Studio in Pencaitland, Schotland, opnames die uiteindelijk zullen resulteren in hun full debuut en waarvan ze de productie zelf in handen nemen.
The Blue Nile’s debuutalbum verschijnt in de lente van 1984 onder de titel A Walk Across the Rooftops bij Linn Records. Omwille van het beperkte budget en de bijhorende gelimiteerde opnametijd, bevat de langspeler slechts zeven tracks, maar desondanks zijn het allen potentiële hitsingles en klassieke songs. Een kleine achtendertig minuten lang grossiert het trio namelijk in mooi uitgewerkte, sterk gelaagde, zorgvuldig gearrangeerde en uiterst gevarieerde songs op het kruispunt tussen pop, ambient, new wave en post-punk, die tegelijk een beetje typisch (omwille van het door synthesizers gestuurde geluid) als atypisch (omwille van de minimalistische sfeer en de grote diepgang in de songs) klinken voor de tijdsgeest. Elke track is een formidabele, klassieke popsong, met als echte uitschieters de titel- en openingstrack (die melancholische trompet!), de prachtig opgebouwde dramatiek in de vooruitgeschoven single Stay, de rustige pianoballade Easter Parade en het majestueuze Heatwave. De absolute parel op dit album is echter ongetwijfeld de fantastische tweede single Tinseltown In the Rain, een metafoor voor het Glasgow van de jaren ’80, die op druilerige lentedagen als vandaag zijn tijdloze status op glorieuze wijze in de verf zet. Met deze songs scoort The Blue Nile één van zijn meest succesvolle en tot op heden allicht meest bekende hits.
De kritische reacties op A Walk Across the Rooftops zijn, voornamelijk in de Europese muziekpers, unaniem positief. Dat resulteert in, weliswaar bescheiden, succes in thuisland het Verenigd Koninkrijk, Australië, Nieuw-Zeeland, Nederland en België. Ondanks zeer lovende kritieken in Rolling Stone, breekt het album echter geen potten in de Verenigde Staten. In de loop der jaren en decennia duikt de plaat, ondanks zijn cultstatus, regelmatiger op in tijdloze albumlijsten. Voor The Blue Nile is A Walk Across the Rooftops het startpunt van een relatief succesvolle carrière. Er volgens nog vier albums (waarvan vooral de tweede langspeler Hats uit 1989 een aanrader is), alvorens in 2004 definitief de stekker uit de band wordt getrokken. Post- The Blue Nile brengt Paul Buchanan in 2012 nog een prachtig verstilde soloalbum Mid Air uit.
caminoverdraait 